Wynalazek pieniądza powszechnie przypisywany Fenicjanom, najstarsze monety – srebrne oraz z elektronu, naturalnego stopu złota i srebra – pochodzące nawet z VII w p.n.e. odkryto w kilku różnych miejscach Azji Mniejszej i basenu Morza Śródziemnego. Fenicjanie, wytrawni kupcy, z pewnością przyczynili się do rozpowszechnienia pieniądza. Starożytni Grecy i Rzymianie już masowo bili monety ze srebra i brązu, z pieczęcią króla czy kraju – by uwiarygodnić ich wartość.
Słowo moneta pochodzi od jednej z najstarszych mennic w starożytnym Rzymie, w świątyni Junony Monety. Podbita przez Cesarstwo Rzymskie Europa akceptowała monety rzymskie od Wysp Brytyjskich po Turcję. Po rozpadzie Imperium każdy z narodów i krajów starał się uniezależnić i wybijać własną walutę.
Choć trudno było wówczas wymieniać waluty środkiem, który wszystkich godził, było złoto. Jego wartość jako rzadkiego kruszcu w zasobach ziemskiej skorupy uznawano na każdym rynku.
Do niedawna produkowano jedynie monety; zawierając określoną ilości metalu reprezentowały określoną wartość. Dziś nazywamy je pieniędzmi kruszcowymi, w odróżnieniu od banknotów – pieniędzy papierowych. Rozwój handlu wymusił zastępowanie pieniędzy kruszcowych dokumentami o deklaratywnej wartości, uznawanymi przez banki.